Η αλήθεια για τη μαργαρίνη

Σε σχέση με το πλήθος των ανακριβειών και ανυπόστατων στοιχείων που αναφέρονται στις μαργαρίνες, σε e-mail που κυκλοφορεί ευρέως με τίτλο «Μαργαρίνη, μια πλαστική ουσία», εκ μέρους του Τμήματος Διατροφής και Επιστημονικής Επικοινωνίας της Unilever, θα βρείτε παρακάτω διεξοδικές και επιστημονικά τεκμηριωμένες απαντήσεις, ώστε να μην επικρατεί παραπληροφόρηση για τη διατροφική αξία των μαργαρινών και να σταματήσει η δυσφήμιση καταξιωμένων ειδών διατροφής.Η βασικότερη παρανόηση πάνω στην οποία έχει βασιστεί η συγγραφή αυτού του άρθρου είναι ότι προσδίδει στις μαργαρίνες αρνητικά χαρακτηριστικά και ιδιότητες των trans λιπαρών, τα οποία εδώ και δεκαετίες έχουν εξαλειφθεί από κάθε μαλακή μαργαρίνη που καταναλώνουμε στα σπίτια μας.
1. Το βούτυρο και η μαργαρίνη έχουν την ίδια ποσότητα θερμίδων.
Όχι. Το αγελαδινό βούτυρο έχει 74 θερμίδες ανά 10γρ. ενώ η μαργαρίνη, όπως το Βιτάμ Soft, 54 θερμίδες. Φυσικά υπάρχουν και μαργαρίνες με χαμηλότερα λιπαρά (light) που έχουν ακόμα λιγότερες θερμίδες. Για παράδειγμα το Becel pro-activ light έχει 22 θερμίδες ανά 10γρ.
2. Το βούτυρο έχει λίγα περισσότερα κορεσμένα σε ποσότητα 8 g σε σύγκριση με 5 g.
Δεν ισχύει. Η πραγματική διαφορά είναι 5-7g για το βούτυρο και 1,5-2g για τη φυτική μαλακή μαργαρίνη. Η διαφορά αυτή στην περιεκτικότητα κορεσμένων λιπαρών είναι ιδιαίτερα σημαντική για την πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων (έμφραγμα ή εγκεφαλικό).
3. Τρώγοντας μαργαρίνη, αυξάνει (στις γυναίκες) κατά 53% τις πιθανότητες να προκαλέσει καρδιακή δυσλειτουργία. (πρόσφατη ιατρική μελέτη του HARVARD).
Η έρευνα αφορούσε την κατανάλωση trans λιπαρών. Τέτοια λιπαρά δεν υπάρχουν στις μαργαρίνες, ενώ αντιθέτως υπάρχουν στο βούτυρο.
4. Τρώγοντας βούτυρο αυξάνεται η απορρόφηση άλλων θρεπτικών ουσιών από τα αλλά φαγητά.
Αυτό ισχύει για όλα τα λιπαρά γιατί υπάρχουν βιταμίνες που είναι λιποδιαλυτές.
5. Το βούτυρο από την φύση του έχει πολλές θρεπτικές ουσίες, ενώ η μαργαρίνη περιέχει μόνο τα πρόσθετα στοιχεία που του βάζουν.
Οι μαλακές μαργαρίνες παράγονται από επιλεγμένα φυτικά έλαια, τα οποία είναι από τη φύση τους πηγή ωφέλιμων ωμέγα-3 λιπαρών, που συμβάλλουν στην υγεία της καρδιάς και είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη. Το βούτυρο δεν περιέχει τέτοια «καλά» ωμέγα-3, ενώ αντίθετα περιέχει περισσότερα «κακά» κορεσμένα και trans λιπαρά, τα οποία μπορεί να αυξάνουν τα επίπεδα χοληστερίνης.
6. Το βούτυρο έχει πολύ καλή γεύση και αυξάνει την γεύση των άλλων φαγητών.
Μία από τις «μαγικές» ιδιότητες των λιπαρών – ανεξαρτήτως της προέλευσής τους, είτε πρόκειται για μαργαρίνη, είτε για βούτυρο – είναι ότι αναδεικνύουν τη γεύση στα φαγητά. Για λόγους υγείας, όμως συστήνεται όλα τα λιπαρά να καταναλώνονται με μέτρο και να προτιμάμε τα φυτικά λιπαρά αντί των ζωικών.
7. Το βούτυρο υπάρχει εδώ και αιώνες, ενώ η μαργαρίνη λιγότερο από 100 χρόνια.
Αυτό είναι αλήθεια, αλλά δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας για την υγεία. Οι μαλακές μαργαρίνες είναι υγιεινές τροφές και με τη νέα τεχνολογία παραγωγής τροφίμων έχουν συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων, παρέχοντας απαραίτητα λιπαρά, όπως Ω-3 και συμβάλλοντας στη μείωση της πρόσληψης κορεσμένων λιπαρών, που αποτελούν γνωστό παράγοντα εμφάνισης καρδιοπάθειας.
8. Η μαργαρίνη αυξάνει την ολική και την LDL (κακή) χοληστερίνη και μειώνει την HDL (καλή) χοληστερίνη.
Ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Οι μαργαρίνες περιέχουν Ω-3 λιπαρά, που συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων της LDL χοληστερίνης και μειώνουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας. Αντίθετα το ζωικό βούτυρο περιέχει κορεσμένα και trans λιπαρά που συμβάλλουν στην αύξηση των επιπέδων της LDL χοληστερίνης.
9. H μαργαρίνη αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου έως και πέντε φορές.
Δεν ισχύει. Τα trans λιπαρά έχουν κατηγορηθεί για την πιθανότητα αύξησης του ρίσκου εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Οι μαργαρίνες δεν έχουν trans, αντίθετα το βούτυρο έχει.
10. Η μαργαρίνη μειώνει την ποιότητα του μητρικού γάλακτος.
Δεν ισχύει. Οι μαλακές μαργαρίνες χωρίς trans λιπαρά αποτελούν άριστη επιλογή για μία υγιεινή διατροφή, καθώς περιέχουν απαραίτητα Ω-3 λιπαρά οξέα που είναι αναγκαία ειδικά στην περίοδο του θηλασμού.
11. Η μαργαρίνη μειώνει την ανοσολογική απάντηση του οργανισμού.
Δεν ισχύει. Η υγιεινή διατροφή αυξάνει την ανοσολογική απάντηση του οργανισμού. Η φυτική μαλακή μαργαρίνη αποτελεί μέρος μιας υγιεινής διατροφής.
12. Η μαργαρίνη μειώνει την ανταπόκριση στην ινσουλίνη.
Δεν ισχύει. Η μαργαρίνη συνιστάται συχνότερα από γιατρούς και διατροφολόγους, καθώς και από έγκριτους επιστημονικούς φορείς σε όλο τον κόσμο.
13. Η μαργαρίνη διαφέρει κατά ένα μόριο από το πλαστικό.
Δεν ισχύει. Τα πλαστικά είδη έχουν τελείως διαφορετική μοριακή δομή. Έτσι κι αλλιώς, όμως, το επιχείρημα είναι ανόητο γιατί πολλές ουσίες μπορεί να υποστηριχθεί ότι απέχουν ένα μόριο από κάτι τοξικό ή δυσάρεστο. Το αλάτι διαφέρει ένα μόριο από το αέριο χλώριο. Το νερό έχει ένα μόριο διαφορά από το υπεροξείδιο του υδρογόνου. Ο άνθρακας έχει ένα μόριο διαφορά από το μονοξείδιο του άνθρακα κλπ. Η καταστρατήγηση των νόμων της χημείας και της επιστήμης με σκοπό την άκριτη δημιουργία επικοινωνιακών τρικ μόνο ανησυχητική και ύποπτη μπορεί να χαρακτηριστεί.
Η φυτική μαλακή μαργαρίνη περιέχεται στις τελευταίες διατροφικές συστάσεις των περισσότερων φορέων διατροφής και καρδιολογίας.